Zaryzykuję stwierdzenie, że problem, gdy lokator przestaje regulować rachunki, dotyka każdego wynajmującego nieruchomości. Biznes, jak każdy biznes na rynku, ma swoją ciemną stronę – odsetek osób lub firm nie wywiązujących się ze swoich zobowiązań. Dlaczego? Cóż, powodów są tysiące, przyczyny tylko dwie:
Nabycie nieruchomości w drodze licytacji może być dobrą alternatywą do ofert z rynku wtórnego. Jak już wspominałem we wcześniejszych artykułach, to cena wywoławcza jest obniżana w drugim przetargu do 2/3 wartości. Wartość zawsze wycenia rzeczoznawca majątkowy. Powstaje dokument zwany operatem szacunkowym.
Operat szacunkowy jest opinią autorską rzeczoznawcy majątkowego o wartość nieruchomości i stanowi dokument urzędowy. Może być sporządzany wyłącznie w formie pisemnej. W razie istotnych rozbieżności w opiniach o wartości tej samej nieruchomości, sporządzonych przez rzeczoznawców majątkowych, oceny prawidłowości tych wycen dokonuje organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych. Operat zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowań dokonanych czynności, rozwiązań merytorycznych, przedstawienia toku obliczeń, wyniku końcowego. W operacie szacunkowym przedstawia się sposób dokonania wyceny nieruchomości, w tym: określenie nieruchomości i zakresu wyceny, określenie celu wyceny, podstawę formalną wyceny nieruchomości oraz źródła danych o nieruchomości, ustalenie daty określenia wartości nieruchomości, opis stanu nieruchomości, wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości wynikającego z planu miejscowego lub z innych dokumentów, wskazanie rodzaju określanej wartości, wyboru podejścia, metody i techniki szacowania, analizę i charakterystykę rynku nieruchomości w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny, wynik wyceny nieruchomości z przedstawieniem obliczeń wartości nieruchomości.
Z nieruchomościami jest podobnie jak z używanymi samochodami. Jeżeli się nie znasz na autach, to kupujesz to, co widzisz, plus to, co nakładł Ci do głowy sprzedawca. Pytanie: ile razy słyszałeś o kimś, kto kilka/kilkadziesiąt km dalej stanął swoją nowo-zakupioną bryką?
Dlatego najlepiej na zakupy brać osobę, która się zna na samochodach, umie doradzić i wytłumaczy, jakie konkretnie naprawy czekają w najbliższej przyszłości nowego właściciela. Osoba trzecia jest zwykle odporna na sugestie sprzedawców.
3 siostry odziedziczyły mieszkanie po zmarłym ojcu. Każda z nich ma swoje mieszkanie, z czego 2 siostry mieszkają w dość sporej odległości od miejscowości, gdzie znajduje się odziedziczony lokal. Mieszkanie jest już nieco zadłużone i nadal trzeba je opłacać – dokonywać stałych opłat za eksploatację oraz f. remontowy dla zarządcy, bądź spółdzielni. 2 siostry, które mieszkają daleko, postanawiają zbyć odziedziczone mieszkanie; natomiast 1 jest przeciw. Ponieważ ta jedna, która jest przeciwna sprzedaży, w ogóle nie dokłada się do utrzymania lokalu po ojcu, 2 pozostałe siostry wystawiają swoje udziały w nieruchomości na sprzedaż.
I co, kupiłbyś?
Komornik wystawia zadłużony lokal mieszkalny na licytację. Cena jest dość atrakcyjna. Można zobaczyć operat szacunkowy i przyjrzeć się nieruchomości od zewnątrz. Zamieszkujący lokatorzy nie mają chęci wyprowadzić się z zadłużonej nieruchomości.
I co, kupiłbyś?
Kolega przyprowadza do Ciebie swojego znajomego, który aktualnie znajduje się w dość sporym dołku finansowym. Ponieważ nie ma zdolności kredytowej – każdy bank odmawia mu kredytowania. Ów jegomość posiada (prawo własności) mieszkanie. Proponuje Tobie układ: Ty pożyczysz mu pieniądze na spory procent, a zabezpieczeniem będzie jego lokal wartością przewyższający dwukrotnie wartość pożyczki.
I co, pożyczyłbyś?
Chcesz odpowiedzi? Daj swoją w komentarzu 🙂
Wszystkie nieruchomości inwestycyjne (do prowadzenia biznesu) lub nieruchomości mieszkaniowe mają jedną wspólną cechę – są strasznie kapitałochłonne. Zdecydowana większość inwestorów w nieruchomości korzysta z dźwigni finansowej, jaką daje kredyt bankowy. Również wiele nieruchomości kupowanych na cele mieszkalne posiada zadłużenie hipoteczne.
Kredyt hipoteczny jest czymś normalnym w dzisiejszym świecie. Świat jedzie na długu. Pomijając fakt, czy jest to dobry dług, czy zły dług, sytuacje napotykania nieruchomości będących w kredycie (spłacane lub nie) są bardzo częste.
Od razu muszę wyjaśnić, że jest to potoczne stwierdzenie faktu występowania obciążenia hipotecznego na nieruchomości. Prawidłowo powinno się mówić o np. mieszkaniu z wpisanym zadłużeniem w hipotece.
Jakiś czas temu zadzwonił do mnie potencjalny klient. Mam do sprzedania działkę budowlaną. Słychać było, że nie bardzo zna się na rzeczy. Wpierw wypytał mnie o wygląd działki. Powiedziałem, że jest zielona, ponieważ jest porośnięta trawą, którą niebawem skoszę, ale działka nadal będzie zielona 🙂 Zapytał się mnie, jaka jest ta działka? Odpowiedziałem, znowu z uśmiechem, że fajna i warto ją zobaczyć! Wtem zapytał, czy jest hipoteczna? Przybrałem już poważny ton i powiedziałem, że ma obciążoną hipotekę, ponieważ kupowałem ją na kredyt. Głos w słuchawce zamarł. Po chwili wydukał, że to on dziękuję, bo nie chce kupować z długami.
Oczywiście, że TAK! Tylko jak zacząłem tłumaczyć swojemu rozmówcy (tak, aby mnie zrozumiał), o co w tym wszystkim chodzi, to powiedział, że nie chce się bawić w długi i rozłączył się. Potencjalny klient spanikował słysząc o długu. Nic do niego nie docierało. Niepotrzebnie.
Osobę, która nie lubi kredytów, nie ma, nigdy nie miała i nie chce mieć żadnego długu, jest niezwykle trudno przekonać do bezpieczeństwa transakcji, gdzie nabywana ma być jakakolwiek nieruchomość, która ma wpisy w hipotece. Ludzie są, jacy są. Jednak zrozumienie lub wyrażenie chęci zrozumienia mechanizmu przeprowadzenia transakcji powoduje, że początkowe wielkie ryzyko – ten przerażający ziejący ogniem smok – zamienia się w smoczek od dziecięcej butelki – fajny, śmieszny i malutki.
| OBIEKCJE NABYWCY | ZDJĘCIE OBIEKCJI |
| Będę płacił za kogoś jego dług – raty kredytu | Kredyt zostanie spłacony w 100% w momencie płatności za nieruchomość. Nawet sam akt notarialny będzie miał zapis, co i komu należy zapłacić – ile musi otrzymać bank kredytujący, a ile sprzedający. Oczywiście wpierw bank kredytobiorcy (zbywcy) musi wydać dokument, w którym będzie napisane jakie konkretnie zobowiązanie finansowe należy uiścić do jakiego dnia. |
| Bank nie wyrazi zgody na sprzedaż | Art. 72 ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece mówi jasno: „Niedopuszczalne jest zastrzeżenie, przez które właściciel nieruchomości zobowiązuje się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki.” |
| Zapłacę za nieruchomość i zostanę z hipoteką | Hipoteka wygasa w momencie zapłaty wierzytelności hipotecznej. Samo wykreślenie zapisów działu IV KW jest formalnością. |
| Ciężko jest wyczyścić hipotekę | Sąd Rejonowy (wydział wieczysto-księgowy) dokonuje wykreślenia wpisu hipoteki na podstawie pisma wierzyciela. W takim przypadku bank, który udzielił kredytu sprzedającemu, musi dać tzw. list mazalny. |
| Nie będę płacił za wykreślanie hipoteki | Zwyczajowo to sprzedający pokrywa tę opłatę sądową. Koszt 100 zł |
| Nie wiem, co to kwit mazalny | List mazalny jest to dokument, na podstawie którego nastąpi wykreślenie hipoteki w dziale IV KW. Wydawany jest on stronie banku, którą jest kredytobiorca (zbywca). Warto dopilnować, aby
|
| To jest zbyt niebezpieczne | Wynajmij profesjonalnego pośrednika nieruchomości z licencją zawodową, aby przeprowadził transakcję. Jeżeli okaże się, że jest coś nie tak, pamiętaj, że pośrednik jest ubezpieczony i odzyskasz pieniądze. |
Inwestor nabył zadłużone w spółdzielni mieszkaniowej mieszkanie. Długów narobił poprzedni właściciel poprzez wielomiesięczną zwłokę z płaceniem czynszu.
Wydawać by się mogło, iż wierzyciel (tu spółdzielnia) powinien ścigać za długi poprzedniego właściciela.
Niestety spółdzielnia przerzuci należności do zapłaty na nowego właściciela. Dlaczego? Ponieważ inwestor powinien wiedzieć, co nabywa. Chodzi tu głównie o zdobycie wiedzy lub danie możliwości zdobycia wiedzy o zakupowanej nieruchomości. Inwestor nie może zasłaniać się nieznajomością stanu rzeczy nieruchomości – ponieważ mógł w łatwy sposób się o zaległościach czynszowych dowiedzieć.
Skargę pauliańską regulują przepisy Kodeksu Cywilnego art. 527-534. Wierzyciel (US, spółdzielnia lub inny) ma 5 lat, od daty krzywdzącej czynności prawnej, do wystąpienia o uznanie czynności za bezskuteczną.
Jeżeli jesteś inwestorem, kupującym w spółdzielczych zasobach mieszkaniowych zadłużoną nieruchomość, który niezbyt dobrze czuje się w prawie spółdzielczym, zalecam robić transakcję przez pośrednika. Licencjonowany pośrednik posiada polisę od odpowiedzialności cywilnej i gdybyś zakupił mieszkanie z długiem, którego nie pokryłby były właściciel, możesz domagać się od pośrednika zadośćuczynienia.
Idź z obecnym właścicielem prawa do nieruchomości do spółdzielni (lub innego zarządcy) i poproście na piśmie o wystawienie m.in. informacji o bieżącym saldzie.
Jeżeli saldo będzie ujemne możesz zrobić np. jedną z tych czynności:
W aktach zazwyczaj można spotkać zapisy typu: zbywca oświadcza, iż przedmiotowa nieruchomość jest wolna od wszelkich obciążeń i roszczeń osób trzecich …
Taki zapis kryje nie nabywcę, a … notariusza.
Jeżeli, jako nabywca, chcesz mieć pewność, że nikt nie upomni się w okresie 5 lat o swoje (niezapłacone należności), żądaj przedłożenia zaświadczeń z Urzędu Skarbowego (podatki ogólnie), Urzędu Miasta (podatek od nieruchomości, opłata za użytkowanie wieczyste), zarządca nieruchomości lub budynku, w którym dany lokal się znajduje (saldo czynszu). Sprawdź też koniecznie księgę wieczystą – dział III i IV.
Dzisiaj byłem świadkiem przedziwnej sytuacji: wierzycielowi nie zależało na spłacie zobowiązania.
Prowadziliśmy transakcję sprzedaży zadłużonego mieszkania. Nieruchomość (własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu) jest obciążona hipoteką a dodatkowo właściciel ma znaczne zobowiązania w Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu nieopłacania czynszu.
Znaleźliśmy klienta, który był zainteresowany zakupem własnościowego prawa spółdzielczego do ww mieszkania. Dysponował gotówką.
Uzgodniliśmy, między stronami, w umowie przedwstępnej, że zadatkiem spłaci zadłużenie teraźniejszego właściciela w spółdzielni.
Czasy się zmieniły, a niektóre spółdzielnie nie
Nikomu w Spółdzielni Mieszkaniowej, która sprawuje opiekę nad zadłużonym mieszkaniem, nie zależy na spłacie zadłużenia czynszowego. Kolejne 3 osoby (z działu księgowości i windykacji) stwierdzały, że nie mogą udzielić pośrednikowi, odpowiedzialnemu za sprawne przeprowadzenie transakcji, żadnych danych dotyczących salda rachunku (długu) na dany dzień, ponieważ:
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
Art. 181. ust. 6:
Przy wykonywaniu działalności zawodowej w związku z zawartą umową pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, w zakresie objętym tą umową, pośrednik odpowiedzialny zawodowo za jej wykonanie ma prawo wglądu oraz pobierania odpowiednich odpisów, wypisów i zaświadczeń zawartych w:
Ustawa ustawą, życie życiem. Jeżeli zarządca uprze się, że nie wyda danych, to ich nie wyda i tyle. Zarządca (spółdzielnia) może podeprzeć się kilkoma przepisami, z których wynika, że nikt poza właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do nieruchomości będącego członkiem spółdzielni nie może otrzymać tak ważnych informacji.
Sprawdzenie pełnych danych o nieruchomości ciąży głównie na pośredniku w obrocie nieruchomościami.
Program do analizy finansowej inwestycji
Program do rozliczania wynajmu
Gry inwestycyjne, książki i profesjonalne szkolenia
Profesjonalne e-Szkolenia
Inwestowanie w nieruchomości 